
Türkiye’nin Yeni Yatırım Teşvik Sistemi
Türkiye’nin yeni yatırım teşvik sistemi, ekonomiyi yeniden şekillendirmeyi hedefleyen yatırımcı dostu bir model olarak planlanmaktadır. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülen, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından desteklenen bu sistem ile ulusal kalkınma amaçlanmaktadır. Yeni modelde, yerel kalkınma odaklı teşvikler ve stratejik sektörlere sağlanan desteklerle yatırımcılara önemli fırsatlar sunulmaktadır. Ayrıca, yeni hibe destek modelleri devreye alınacak ve genel teşvik mantığının yerini, sektör bazlı olarak seçici biçimde önceliklendirilmiş teşvik uygulamaları alacaktır.
Türkiye’nin yeni yatırım teşvik sistemi, yatırımcılara daha fazla fırsat sunarak ekonomik büyümeyi desteklemektedir. Yerel, bölgesel, sektörel ve teknolojik odaklı teşviklerle girişimciler için yeni bir dönem başlamaktadır. Türkiye, vergi avantajları, nakit destekleri ve istihdam teşvikleri sayesinde yatırımcılar açısından cazip bir ülke konumuna gelmektedir. Sistem, yalnızca finansal avantajlar sunmakla kalmayıp, stratejik uyum, sürdürülebilirlik ve bölgesel kalkınma gibi çok katmanlı yanıtlar içermektedir. Ayrıca, mevcut üretim kapasitesini genişletmenin ötesinde, katma değerli üretimi artırmak, cari açığı azaltmak, ileri teknolojiye geçişi hızlandırmak ve iş gücünün niteliğini geliştirmek gibi çok boyutlu hedefler doğrultusunda yapılandırılmıştır.
Yeni Teşvik Sisteminin Temel Unsurları
Yeni teşvik sistemi, Türkiye’nin üretim kapasitesini artırmak ve yatırımcıların ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kapsamlı düzenlemelerle şekillendirilmiştir. Bu sistem, stratejik sektörlerin desteklenmesi, yerel kalkınmanın hızlandırılması, dijital ve yeşil dönüşüm yatırımlarının teşvik edilmesi gibi birçok önemli unsuru içermektedir.
Sektörel odaklı teşvikler, teknoloji odaklı sanayi hamlesi ve stratejik yatırımlar bu sistemin temel taşlarını oluşturmaktadır. Katma değeri yüksek üretim yapan ve Türkiye’nin küresel rekabet gücünü artıracak sektörler, bu kapsamda özel olarak desteklenmektedir.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından uygulamaya alınması planlanan makine alımına yönelik nakit destek mekanizması sayesinde, yatırımcılar doğrudan öz kaynak desteği alabilecektir. Bu destek, üretim kapasitesini artırmak isteyen işletmeler için büyük bir avantaj sunmaktadır. Aynı zamanda çevresel sürdürülebilirlik hedefleri doğrultusunda, yeşil dönüşüm kapsamında yapılan yatırımlara da teşvikler sağlanacaktır. Bu teşvikler, çevre dostu üretim sistemlerinin yaygınlaştırılmasını amaçlamaktadır.
Dijital dönüşüm de yeni teşvik sisteminin odak noktalarından biridir. Yüksek teknolojili ve verimli üretim süreçlerine geçiş amacıyla yapılacak dijital teknoloji yatırımları sistem kapsamında desteklenerek sanayide dijitalleşme hızlandırılacaktır. Bununla birlikte, yerel kalkınma hamlesi çerçevesinde her şehir için dört ana alanda stratejik teşvikler sağlanacaktır. Bu sayede, mevcut Altıncı Bölge teşviklerinden daha kapsamlı desteklerle, bölgelerin ekonomik potansiyelinin hayata geçirilmesi hedeflenmektedir.
Yeni teşvik sistemi, yatırımcıların finansal yükünü hafifletmek amacıyla çeşitli vergisel avantajlar ve finansal destekler de sunmaktadır. Yatırım malları ithalatında KDV ve gümrük vergisi muafiyeti uygulanarak maliyetler düşürülmekte, kurumsal vergi oranlarında indirimlerle şirketlerin yatırım yapmaları teşvik edilmektedir. Ayrıca, kamu ve özel bankalarla yapılan protokoller sayesinde, teşvikli yatırımlar için alınan kredilerin faiz yükünün bir kısmı Bakanlık tarafından karşılanmaktadır.
İstihdamı artırmak amacıyla da çeşitli teşvikler sunulur. SGK primleri belirli bir süre boyunca devlet tarafından karşılanarak işverenlerin üzerindeki istihdam maliyetleri azaltılmaktadır. İnsan kaynağına yapılan bu yatırımlar, sanayinin sürdürülebilir gelişimi açısından büyük önem taşır. Yeni teşvik sistemi hem üretim gücünü artırmakta hem de Türkiye’yi yatırımcılar için daha cazip hale getirmektedir.
Yeni Yatırım Teşvik Sisteminin Yeniklikleri
Türkiye’nin Yeni Yatırım Teşvik Sisteminde önceki genel teşvik sistemi ve bölgesel teşvik sistemi sona erdirilmiştir. Yerine, hedef yatırımlar ve öncelikli yatırımlar teşvik sistemleri devreye alınmıştır. Bunun yanı sıra, Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi sistemi de yeni teşvik yapısının önemli bir parçası olarak uygulanmaktadır.
Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi, Teknoloji Hamlesi Programı, Yerel Kalkınma Hamlesi Programı ve Stratejik Hamle Programı olmak üzere üç alt programdan oluşmaktadır. Bu programlar, proje odaklı bir değerlendirme süreci ile diğer sistemlerden farklılaşmaktadır. Hamle kapsamında sağlanan hibe desteği (makine desteği) sayesinde, desteklenen yatırımlar için makine bedelinin yüzde 25’i yatırımcıya iade edilmektedir.
Yerel Kalkınma Hamlesi Programı, bölgelerin avantajlı oldukları alanlarda rekabet güçlerinin artırılmasını hedeflemektedir. Teknoloji Hamlesi Programı, yüksek önceliğe sahip yüksek teknolojili ürünlerin desteklenmesini amaçlarken, Stratejik Hamle Programı ise cari açığın azaltılmasına yönelik yatırımlara odaklanmaktadır.
Finansman desteklerinde ise önemli düzenlemeler yapılmıştır. Faiz veya kâr payı desteği, sabit puanlar yerine Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) politika faizine bağlı bir orana bağlanmış ve üst limitleri artırılmıştır. Ayrıca sigorta primi işveren hissesi desteği, destek sürelerinin artırılması ve destek limitinin kaldırılmasıyla genişletilmiştir.
Bu temel unsurlar, Türkiye’nin yeni teşvik sisteminin kapsamlı ve çok boyutlu yapısını ortaya koymakta ve yatırımcılara sunulan fırsatların çerçevesini çizmektedir.
Yatırımcılara yönelik Yeni Yatırım Teşvik Sistemi temel destek kalemleri aşağıda kısaca açıklanmıştır:
Teşvik Unsuru | Açıklama |
Gümrük Vergisi Muafiyeti | Yatırım mallarının ithalatında gümrük vergisinin alınmaması. |
KDV İstisnası | Yatırım malı alımlarında KDV uygulanmaması. |
Vergi İndirimi | Gelir veya kurumlar vergisinde, yatırım tutarına göre indirim sağlanması. |
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği | İşverenin SGK prim payının, belirli bir süre için kamu tarafından karşılanması. |
Faiz/Kâr Payı Desteği | Yatırım kredilerinde, belirli oranlarda faiz veya kâr payı katkısı sağlanması. |
Yatırım Yeri Tahsisi | Yatırımcılara kamu taşınmazları tahsis edilerek fiziki altyapı desteği sağlanması. |
Sigorta Primi Desteği | 6. bölgeye özel olarak, çalışanların SGK priminin işçi payının kamu tarafından üstlenilmesi. |
Makine Desteği | Makine maliyetinin %25’inin yatırımcıya geri ödenmesi. |
Türkiye, yatırımcılarına yalnızca günümüzü değil, geleceğin ekonomisini şekillendirme fırsatı sunmaktadır. Yeni Yatırım Teşvik Sistemi, yalnızca destek mekanizmaları sağlamakla sınırlı kalmayıp, yatırım süreçlerini dönüştüren bir yapı oluşturmaktadır.
Büyük düşünün. Yerelden başlayın, küresele açılın.
İlgili linke tıklayarak Türkiye’nin Yeni Yatırım Teşvik Sistemi ile ilgili Resmî Gazete kararını okuyabilirsiniz.